در قسمت قبل با هم ۵ تا از رایج‌ترین افسانه‌های رژیم غذایی را دیدم، از شمارش کالری‌ها گرفته تا کاهش وزن و تاثیر چربی‌ها. اما وقتی بحث تغذیه و رژیم غذایی باشد، اهمیت دانستن اطلاعات نادرست و افسانه‌ها دو چندان می‌شود. به همین دلیل هم تصمیم گرفتیم ۵ تا از افسانه‌های رایج دیگر را هم معرفی کنیم. باز هم می‌گوییم، این بلاگ تنها برای افزایش اطلاعات است و به منظور جایگزینی برای مشاوره، تشخیص یا درمان حرفه‌ای در نظر نگرفته شده است.
افسانه ۶: محصولات تازه سالم‌تر از منجمد هستند
محصولات منجمد از نظر ارزش غذایی تقریباً مشابه محصولات تازه هستند. برای اثبات این حرف فقط کافی است ارزش غذایی مواد غذایی تازه و منجمد را با هم مقایسه کنید. به طور مثال بیاید با هم نگاهی به تفاوت ارزش غذایی نخود فرنگی بیاندازیم. نخود فرنگی منجمد حدودا حاوی ۱۲ میلی گرم ویتامین C در هر ۱۰۰ گرم است، در حالی که این مقدار در محصولات تازه ۱۶ میلی گرم است. اما درمورد کلسیم برعکس است؛ نخود فرنگی منجمد حاوی ۳۶ گرم کلسیم در هر ۱۰۰ گرم است، در حالی که این مقدار برای نخودفرنگی تازه تنها حاوی حدود ۱۹ میلی گرم است.
قطعا اندازه گیری‌های دقیق برای انواع مختلف میوه و سبزیجات متفاوت است. اما چیزی که در همه‌ی آن‌ها ثابت است، نبود تغییر قابل توجهی در ارزش غذایی بین محصول تازه و منجمد است. محصولات منجمد مدت کوتاهی پس از چیدن بسته‌بندی می‌شوند و به طور بالقوه مواد مغذی را به طور سالم حفظ می‌کنند.
افسانه ۷: برخی غذاها می‌توانند چربی بسوزانند
شاید شنیده باشید که یک جرعه سرکه سیب می‌تواند چربی‌های سرسخت را بسوزاند. اما مطمئن باشید که هیچ مدرکی برای حمایت از این دسته ادعاها وجود ندارد. صرف نظر از آنچه اینفلوئنسرها یا صنعت رژیم غذایی ممکن است به شما بگویند؛ کلید کاهش وزن، تغییر در سبک زندگی و نظارت بر کیفیت و کمیت کالری‌هایی است که مصرف می‌کنید.
افسانه ۸: حبوبات مضر هستند و باعث التهاب می‌شوند
بله، لوبیا قرمز خام حاوی سطح بالایی از لکتین به نام فیتوهاماگلوتینین است که می‌تواند باعث مسمومیت غذایی شود. اما اگر حبوبات به درستی پخته شده باشد، هیچ خطری برای خوردن ندارد. لکتین‌ها که در سطوح بالایی در لوبیا و حبوبات یافت می‌شوند، یک پروتئین گیاهی هستند که رشد سلولی را تقویت می‌کنند. اما مسئله اینجا است که بعضی از لکتین‌ها می‌توانند در برخی افراد به دلیل هضم سخت، باعث ناراحتی گوارشی شوند. در بین همه حبوبات، لوبیا خام است که حاوی سطح بالایی از لکتین به نام فیتوهماگلوتینین است که می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
خبر خوب این است که لکتین‌ها به گرما حساس هستند، یعنی پختن درست آن‌ها باعث از بین رفتن لکتین می‌شود. در ادامه باید خاطر نشان کرد که هیچ مطالعه انسانی وجود ندارد که نشان دهد مصرف طولانی مدت غذاهای غنی از لکتین، با فرض اینکه به اندازه کافی پخته شده باشند، اثرات نامطلوبی بر سلامتی داشته باشند. علاوه بر این، بسیاری از غذاهای سرشار از لکتین، پری‌بیوتیک هستند. پری‌بیوتیک‌ها جز غذایی هستند که باکتری‌های مفید روده از آن‌ها تغذیه می‌کنند.
به طور خلاصه، فواید غذاهای غنی از لکتین بسیار بیشتر از هر گونه آسیب بالقوه‌ای است که ممکن است ایجاد کنند. با توجه به آنچه گفته شد، تهیه صحیح غذاهای حاوی لکتین، به ویژه لوبیا قرمز بسیار مهم است.
افسانه ۹: سوپر غذاها می‌توانند رژیم غذایی نامناسب را جبران کنند
هیچ ماده غذایی نمی‌تواند به تنهایی از شما در برابر بیماری‌ها محافظت کند یا حتی عادت غذایی ضعیف را جبران کند. در حقیقت می‌توان گفت که اصطلاح “سوپر غذاها” بیشتر یک اصطلاح بازاریابی است تا یک واقعیت تغذیه‌ای. اصطلاحی که میل و تمایل زیاد و البته قابل درک برای یافتن توپ طلایی تغذیه‌ای را تامین می‌کند. علاوه بر این باید در نظر داشت که هیچ تعریف توافقی وجود ندارد که نشان دهد چه پارامترهایی این صلاحیت را به یک غذا می‌دهند تا لقب سوپر غذا را به خود بگیرد. به بیان ساده‌تر بدون تعریف واحد، شمار زیادی از مواد غذایی را می‌توان در دسته سوپر غذاها قرار داد.
نکته‌ای که باید در نظر داشت این است که فارغ از هر نوع اصطلاحی، برخی از مواد غذایی دارای ارزش غذایی بالایی هستند. حال اگر این مواد غذایی را به عنوان سوپر غذاها معرفی کنیم؛ پس باید سوپر غذاها بخشی از رژیم غذایی متعادل و متنوع باشند. این به این معنی است که سوپر غذاها نمی‌توانند به تنهایی راه حل سریعی برای رژیم‌های غذایی باشند یا بتوانند عادت‌های ضعیف غذایی را جبران کنند. یک رویکرد بسیار سالم‌تر برای تغذیه که می‌تواند جایگزین سوپر غذاها، ساختن سوپر بشقابی است که از نظر تغذیه‌ای، متعادل و پر از تنوع باشد.
افسانه ۱۰: سویا می‌تواند باعث سرطان سینه شود
سویا سرشار از ترکیباتی به نام ایزوفلاون است که می‌تواند به گیرنده‌های استروژن متصل شود. گیرنده‌های استروژن گروهی از پروتئین‌ها هستند که درون سلول‌ها قرار دارند. در برخی از مطالعات حیوانی، میزان سرطان سینه در موش‌هایی که در معرض سطوح بالایی از ایزوفلاون‌ها قرار گرفته‌اند، افزایش داشته است. همین موضوع باعث شده تا این نگرانی ایجاد شود که آیا ایزوفلاون می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را در انسان‌ها هم افزایش دهد؟
تحقیقات بیشتر نشان داده است که جوندگان، ایزوفلاون‌ها را بسیار متفاوت از انسان پردازش می‌کنند. علاوه بر این، سطوح مورد استفاده در مطالعات حیوانی به طور قابل توجهی بالاتر از سطوحی است که احتمالاً در رژیم غذایی یک فرد معمولی وجود دارد. نکته جالب توجه اینجا است که شواهد رو به رشدی وجود دارد که نشان می‌دهد مصرف سویا ممکن است اثرات محافظتی در برابر سرطان سینه آن هم در میان زنان آسیایی که از سنین جوانی سویا مصرف می‌کنند، داشته باشد. همچنین غذاهای دارای سویا با کاهش نرخ بیمارهای قلبی مرتبط هستند؛ شاید این نتیجه به دلیل جایگزینی گوشت با سویا و درنتیجه کاهش مصرف گوشت باشد.
در نهایت انجمن سرطان آمریکا اعلام کرده است که «تاکنون، شواهد هیچ چیزی مرتبط با خطر داشتن خوردن سویا در افراد مختلف نشان نداده است و به نظر می‌رسد که فواید سویا برای سلامتی بیشتر از خطرات احتمالیش است.»
می توانید انواع بیسکویت را نیز به لیست خود اضافه کنید.
حالا که این لیست تمام شد، برگردیم به سوالمان؛ آیا شما هم در برنامه و رژیم غذایی‌تان با این افسانه‌ها درگیر شده بودید؟